Nếu bạn có một tuổi thơ dữ dội giống như tôi thì chắc hẳn sẽ biết về những căn nhà mái tôn. Nơi đây có đầy ấp những kỷ niệm của một thời tuổi trẻ. Đặc biệt là những ngày mưa, hầu như những gia đình đều phải hứng nước và trữ trong lu để có xài trong những ngày tháng hạn hán hay nắng nóng. Tôi còn nhớ như in những năm đó, mọi người phải đi xin nước từ khắp nơi để uống.
Nếu bạn chưa bao giờ uống nước mưa hay tắm bằng nó thì thật uổng phí. Cái nước ngọt mát lạnh giữa trưa hè oi bức. Hiện tại gia đình tôi ở dưới quê vẫn còn xài. Tuy nhiên trong những năm gần đây, tổ chức WHO đã cảnh báo nguy cơ ung thư do dùng những vật liệu làm bằng amiăng đã làm tôi khôn cùng hoang mang. vì vậy, chủ đề bài viết lần này sẽ đề cập về vấn đề này nhé!
Vậy amiăng là gì?
Amiăng là tên gọi chung của một nhóm các khoáng chất silicat dạng sợi. Các sợi này hình thành các khoáng chất rơi vào hai nhóm chính: serpentine và amphibole. Sợi serpentine là xoăn và linh hoạt, trong khi sợi amphibole cứng và thẳng.
Amiăng Chrysotile có công thức hóa học là Mg3(Si2O5) (OH)4, được gọi là “amiăng trắng”, là một loại sợi serpentine. Đây là loại amiăng phổ thông nhất bây chừ, chiếm hơn 90% sản lượng của thế giới hiện thời. Crocidolite (amiăng xanh) và amosite (amiăng nâu) là những sợi amphibole ít được sử dụng hơn nhiều.
Amiăng dùng để làm gì?
Amiăng có khả năng chịu nhiệt và không cháy. Nó cũng là một chất cách điện tốt, và mạnh mẽ trong khi mềm mại và linh hoạt. Do những đặc tính này, nó thường được sử dụng để lợp và cách nhiệt. Các vận dụng khác là trong ống xi măng, má phanh xe và gạch.
Nhiều quốc gia đã ngừng dùng vì các rủi ro về sức khỏe của amiăng đã trở thành rõ ràng.Tuy nhiên, di sản của chúng để lại là nhiều tòa nhà hơn 20 năm tuổi có chứa amiăng. Người ta ước tính rằng Việt Nam là một trong 6 nước vẫn sử dụng lượng lớn amiăng trong sản xuất, với hơn 50.000 tấn mỗi năm và nó cũng có thể được tìm thấy trong các ngôi nhà cũ. Gần 80% amiăng nhập khẩu được dùng để làm tấm lợp. Nó không gây hiểm trừ khi bị tác động, nhưng có thể tốn kém để loại bỏ.
Tại sao amiăng bị cấm?
Lệnh cấm amiăng có hiệu lực sau nhiều nghiên cứu khoa học cho thấy nó có thể gây ung thư ở những người tiếp xúc với nó. Đặc biệt, ung thư phổi và ung thư u trung biểu mô ( MESOTHELIOMA) có thểđược gây ra do xúc tiếp với amiăng.
Bản chất xơ của amiăng là gốc rễ của ảnh hưởng sức khỏe của nó. Các sợi rất mịn, có đường kính mỏng hơn 1 micromet, có thể được hít vào. Một trong số chúng sau đó có thể tồn tại trong phổi. Ở đó, chúng có thể gây viêm và sẹo, dẫn đến một tình trạng gọi là bệnh bụi phổi amiăng. chung cục, điều này có thể làm tăng nguy cơ phát triển một số bệnh ung thư.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) đã khẳng định rằng thảy các loại amiăng đều gây ung thư. WHO đã kêu gọi thảy các nhà nước cấm dùng dưới mọi hình thức.
Tác động của việc sử dụng amiăng là gì?
Người ta ước tính rằng bệnh bụi phổi amiăng, ung thư phổi liên can đến amiăng và ung thư u trung biểu mô gây ra 107.000 ca tử vong mỗi năm trên toàn thế giới. ước lượng thêm cho thấy 4% của vớ các bệnh ung thư phổi là do amiăng. Những người xúc tiếp với amiăng tại nơi làm việc có nhiều khả năng phát triển bệnh bụi phổi amiăng hoặc ung thư.
Phải mất rất lâu để các tác dụng của amiăng trở nên rõ ràng vì nó có thể mất một thời gian dài sau khi xúc tiếp với các triệu chứng để phát triển. Trong một số trường hợp, có thể hơn 40 năm trước khi ung thư can dự đến amiăng phát triển và được chẩn đoán.
Amiăng bị cấm ở đâu và vì sao nó không bị cấm ở Mỹ?
Amiăng bị cấm ở hơn 55 quốc gia trên toàn thế giới. Trong hầu hết các trường hợp, đây là tổng số lệnh cấm đối với sờ soạng các loại amiăng và quờ các mục đích dùng. Tuy nhiên, ở một số quốc gia, lệnh cấm một phần cho phép dùng. Liên quan hơn, chín trong số mười nhà nước đông dân nhất thế giới không có lệnh cấm sử dụng amiăng. Điều này bao gồm Trung Quốc, Nga và Hoa Kỳ.
Năm 1989, Cục bảo vệ môi trường của Mỹ (gọi tắt là EPA) đã nạm đưa ra lệnh cấm hoàn toàn đối với việc sản xuất, nhập khẩu, chế biến và bán các sản phẩm có chứa amiăng. Tuy nhiên, các nhà sản xuất amiăng đã thách thức sự thành công quy định này và nó thu nhỏ lại để chỉ bao gồm một số mục đích dùng. mặc dầu việc đền bù cho các bệnh liên hệ đến amiăng đã hạn chế việc dùng amiăng, một số việc dùng vẫn được cho phép ở Hoa Kỳ.
vì sao EPA hiện cho phép sử dụng amiăng mới?
EPA đã không dỡ bỏ các lệnh cấm hiện có nhưng đã đề xuất một ‘quy tắc sử dụng mới đáng kể’ (SNUR) cho amiăng. Điều này sẽ cho phép họ đánh giá và có khả năng phê chuẩn việc sử dụng amiăng mới. Họ tuyên bố rằng điều này sẽ cho phép họ bảo vệ chống lại việc sử dụng không an toàn mới. Nhiều tranh biện hơn, EPA đã đề xuất rằng họ sẽ không đánh giá rủi ro sức khỏe của ‘sử dụng di sản’ amiăng, có thể loại trừ một số sợi giống như amiăng khỏi các đánh giá rủi ro.
Cũng có một số lo ngại can dự đến tuyên bố của Donald Trump về amiăng. Ông ta tuyên bố rằng ‘phong trào chống lại amiăng được dẫn dắt bởi đám đông, do đó thường là các công ty can hệ đến leb-mob’ . Tuyên bố này không có cơ sở trên thực tế – rứa đưa ra các quy định hoàn toàn dựa trên khả năng amiăng đã biết gây ung thư.
Các nhà sản xuất amiăng tuyên bố rằng các sản phẩm amiăng hiện đại không gây ra mối nguy hiểm hao hao như các sản phẩm cũ. Tuy nhiên chứng cứ khoa học không xuất hiện để tương trợ điều này. Tổ chức Y tế Thế giới rõ ràng rằng họ coi tất các loại amiăng là gây ung thư, và đấu ủng hộ lệnh cấm hoàn toàn.
Trên đây là những mối nguy hiểm về việc sử dụng amiăng. trông coi sẽ giúp ích cho các bạn trong ngày mai. Lần sau nếu có ai hỏi về chúng thì hãy nhớ về hóa học đằng sau nhé!
Tham khảo Compound Interest , Philip J LANDRIGANI và WHO .
No comments:
Post a Comment